Het is een trend om minder brood te eten. Mensen laten brood staan omdat dat gluten bevat en dat deze de boosdoener zou zijn van darmklachten. En van brood zou je dik worden, omdat het veel koolhydraten bevat. De tendens is nog steeds dat je van koolhydraten dik wordt.

Deze week kreeg ik een vraag van een vriendin.  Zij kwam een tijdje geleden bij mij met vermoeidheidsklachten en ze wilde graag wat gewicht verliezen. Ze was minder brood gaan eten en wilde helemaal omschakelen naar de Paleo leefwijze. Ze voelde zich goed bij deze manier van eten en was al een stuk energieker geworden. In het begin viel ze ook af, echter nu leek het net alsof  het afvallen was gestopt en ze zelfs weer wat aan was gekomen.

Aankomen terwijl je zo goed op je voeding let

Geen brood en geen zuivel eten doen steeds meer mensen. Er is meer en meer kennis over hoe onze genen werken en welke voeding het beste bij ons lichaam past. Eten volgens de oermens past bij de werking van ons lichaam. 100.000 generaties hebben we ons voedsel bij elkaar gezocht als jager- verzamelaar. De Paleo leefwijze, een woord afgeleid van het Paleolithicum (steentijd).  Ons voedsel bestond toen uit groente, fruit, vlees, vis, noten, pitten, zaden en paddenstoelen. Pas de laatste 500 generaties kwamen de granen in onze maaltijden omdat de landbouw werd uitgevonden. Sinds 10 generaties raffineren we ons voedsel omdat we apparaten uitvonden die dat voor ons konden doen. Dat was het begin van het industriële tijdperk. En pas 2 generaties eten we nog meer voedsel wat ontdaan is van belangrijke voedingsbestanddelen. Het fast food eten.

Wij worden geleidelijk aan bewuster wat goed en minder goed is voor onze gezondheid. Allemaal willen we oud worden, maar dan wel op een gezonde manier. Onszelf goed voeden hoort hierbij. Daarom schakelen veel mensen over op de paleo leefwijze en eten ze geen granen, dus ook geen brood meer. Dat is een prima idee, echter dan zou je ook nog andere aspecten van het paleo voedingspatroon in ogenschouw moeten nemen. Onze verre voorouders aten veel vis en andere lekkernijen uit de zee of uit de rivier. Het blijkt zelfs dat onze hersenen zijn gaan groeien op omega 3, de visvetzuren. Het mineraal wat hierin ook veel aanwezig is, is jodium.

Een noodzakelijk mineraal

Jodium zit nog maar weinig in onze voeding. Niet alleen eten we veel minder vis, schaal-en schelpdieren dan onze voorouders, het is ook niet meer voldoende aanwezig in de voeding. We krijgen maar weinig jodium meer binnen. En jodium is een belangrijk mineraal voor o.a. de schildklier.

Dat de kennis over voeding ook verder ontwikkeld is, is in één woord echt fantastisch. Nu het doordringt dat levensstijl een positieve invloed kan uitoefenen op chronische aandoeningen, kan er echt kwaliteit van leven komen tot op oudere leeftijd. Stel je voor hoe fijn dat is: minder pijn, meer mobiliteit, meer activiteiten die je kunt doen, meer ondernemen met je familie. Door meer gezondheid  word je ook gelukkiger.

Bewust bezig zijn met de heerlijke smaken van natuurlijke voeding

Ik merk om mij heen dat steeds meer vrouwen heel goed bezig zijn om op te letten welk voedsel ze kopen. Ook is er een smaakontwikkeling aan de gang. Het moet vers, maar ook lekker zijn. Als je een tijd lang verpakt eten hebt klaargemaakt, dan ben je gewend aan een bepaalde hoeveelheid zout, suiker en specerijen die toegevoegd zijn door de fabrikant. Eigenlijk een soort eenheidsworst in smaak. Dat is aan het veranderen omdat er meer verse producten worden gekocht. Die hebben hun natuurlijke smaak en daar kun je wat mee doen.

Brood is een product wat ik nu apart ga toelichten, omdat wij wel moeten weten wat eventuele consequenties zijn als we producten niet meer gaan eten.

Gelukkig worden meer en meer mensen bewust dat onze gezondheid toch het eerst komt uit hoe we ons voeden. Vandaar dat de Paleo voeding nu zo in de belangstelling staat. Geen granen, geen zuivel, maar wel vlees, vis, groente, fruit, noten, pitten, zaden en paddenstoelen. Dat is voeding waar onze cellen wat mee kunnen, ze worden er sterk van en kunnen weerstand bieden aan indringers.

Helemaal goed zou je zeggen.  Alleen onze leefomgeving is wel enigszins veranderd.  We zijn moderne mensen in de 21e eeuw in de westerse maatschappij. Daar moeten we rekening meehouden. We leven niet meer in een oerwoud. Dus het is van belang om te waken voor tekortkomingen.

Neem ons brood. Dat is een graanproduct en granen staan deze tijd in een kwaad daglicht. Er zitten gluten en lectines in die je darmen kunnen irriteren,  het laat je bloedsuikerspiegel snel stijgen omdat het koolhydraten (suikers)  zijn en daar kun je dikker van worden. Al met al een goed idee om minder of geen brood te nemen. De voeding van Nederlanders bestaat 70% uit granen en dat is een te hoge belasting voor onze gezondheid. Granen zijn nl. ook de muesli, de pasta en de aardappelen.

Jodium in brood

Granen bevatten van zichzelf geen jodium. Dit mineraal is in de jaren na de Tweede Wereld toegevoegd aan brood en tafelzout. Het bleek dat mensen te weinig jodium binnen kregen. Aandoeningen zoals struma (vergrote schildklier) kwamen vaak voor, dat is een schildkliervergroting ofwel hyperthyreoidie. De schildklier heeft jodium nodig om goed te kunnen functioneren. Komt hij dit tekort, dan gaat hij harder werken en wordt hij groter. Onze schildklier is een belangrijk orgaan en zeker bij vrouwen vanaf 45 kan de schildklier langzamer gaan werken. Je stofwisseling gaat dan ook op een lager pitje. Dat houdt in dat je cellen wat langzamer worden vernieuwd, dat kun je merken aan je nagels die kunnen brokkeliger worden, je haren doffer en je huid wat schilferig. Het is moeilijk om je temperatuur goed vast kunt houden, dus je wordt kouwelijker. Omdat je stofwisseling trager is kun je ook zwaarder worden. Je kunt last krijgen van spier- en gewrichtspijnen, hoofdpijnen.  Verder heb je geen puf om dingen te doen, je kunt wat angstig zijn, of  paniekerig. Depressieve gevoelens komen voor en stemmingswisselingen. Maar ook concentratiestoornissen. Deze klachten komen overeen met wat je voelt als overgangsklachten.

Meestal begint het met een opgejaagd gevoel, de schildklier merkt dat hij door een tekort aan jodium onvoldoende schildklier kan aanmaken voor je lichaam en gaat dan harder werken. Je voelt je dan opgejaagd. Dit houdt hij niet lang vol en raakt uitgeput. Dan werkt je schildklier langzamer.

Een traag werkende schildklier hoef je niet alleen te krijgen door een tekort aan jodium. Er zijn meerdere oorzaken zoals

  • Langdurige stress
  • Gebrek aan beweging
  • Te veel en te lang sporten
  • Belastig van teveel (xeno) oestrogenen in je lichaam
  • Tekort aan selenium
  • Tekort aan progesteron
  • Een auto-immuunziekte
  • Of na een ongeluk: een klap of val op je hoofd.

Echter niet alleen je schildklier gebruikt jodium. De balans met andere hormonen wordt ook beïnvloed door jodium, zoals het hormoon insuline, wat de bloedsuikerspiegel regelt. Een jodiumtekort heeft invloed op de oestrogeen productie. Het groeihormoon kan zonder jodium niet goed werken. Het groeihormoon is natuurlijk voor kinderen in de groei erg belangrijk, maar het groeihormoon bij volwassenen zorgt voor herstel van weefsels.

Natuurlijke bronnen

Hoe kunnen we jodium via natuurlijke bronnen voldoende binnenkrijgen? Als mens hebben we ons geëvolueerd langs de zeeën en rivieren. Ons lichaam heeft zich gewend aan de voedingsmiddelen die toen rijkelijk aanwezig waren. Jodium bevindt zich in veel producten uit de zee of uit meren en rivieren. Helaas kunnen we jodium niet aanmaken in ons lichaam, dus moeten we het binnenkrijgen met voeding. Je vindt jodium in :

  • Zeewier
  • Zeekraal
  • Lamsoor
  • Kelp en kelppoeder
  • Vis, zoals ansjovis, sardines en zalm. Andere vis bevat ook jodium, echter veel vis is vervuild met kwik.
  • Groenten uit de gebieden bij de zee, nemen jodium in zich op, dus die bevatten dit mineraal ook.

Het duurt een zekere periode voordat je signalen krijgt van een jodiumtekort. Eerst worden de reserves in de schilkdklier opgemaakt.

De aanbevolen hoeveelheid jodium voor een volwassene is 150 mcg per dag.

De broers van Jodium

Het mineraal jodium behoort tot de groep van de halogenen. Daarin zitten ook chloor, broom en fluor.

Fluoride: zit in veel merken tandpasta

Chloride: zit vaak in kraanwater en medicijnen en in zwembaden

Broom of bromide: een giftige stof die aan verfstoffen of parfum wordt toegevoegd. Het zit in brandwerende verf die wordt toegepast in bijv. openbare gebouwen en ziekenhuizen. Steeds als een deur dan open en dicht gaat komt er wat broom vrij in de lucht.

Jodium: de enige gezonde halogeen die ons lichaam nodig heeft.

In Balans

Een van de belangrijkste functies van jodium in ons lichaam is dat de schildklier het nodig heeft om schildklierhormonen te produceren uit jodium en tyrosine. Heeft de schildklier te weinig jodium, maar wel andere halogenen tot zijn beschikking zoals fluor, chloor en broom, dan bouwt hij deze halogenen in, omdat ze dezelfde chemische structuur hebben. Het gevolg is dat het hormoon Thyroxine niet goed zijn functie kan uitvoeren.

Jodium kun je het beste met de voeding binnen krijgen. Via ons normale voedingspatroon krijgen de meeste mensen dagelijks ongeveer 50 tot 70 microgram jodium binnen, dus mocht je het idee hebben dat ook jij via je voeding niet genoeg jodium binnenkrijgt dan kun je eventueel meer jodiumrijk voedsel nemen of kelptabletten. Neem liever niet gewoon jodium als supplement zonder een therapeut of arts te raadplegen, omdat een te hoge jodiuminname (meer dan 600 mcg) bijwerkingen kan hebben als je een onderliggend schildklierprobleem hebt.

Het teveel aan jodium wat je met voeding binnenkrijgt, wordt via de urine uitgescheiden.

Zo kun je door het volgen van een zienswijze, zoals het niet meer eten van brood, toch je doel voorbijschieten. Je kunt dan toch dikker worden omdat de balans verstoord is in je lichaam. Alle processen in je lichaam zijn gebaat bij een steeds terugkerende balans in je hormoonhuishouding. Zij zijn immers de boodschappers tussen lichaam en hersenen om alle processen optimaal te laten verlopen.

Wil jij een goede balans in je lichaam, zodat je slank, fit en gezond wordt en blijft, dan is het programma ¨In Balans¨ een goede manier om dat te bereiken. Je krijgt dan een analyse van je hormoonhuishouding en persoonlijk advies om weer in balans te komen.